Gdańsk - Szaniec Mewi

3.08.2015| Szaniec Mewi (niem. Möwenschanze) – dzieło fortyfikacyjne wzniesione w latach 1844-46 i 1874-76 przez Prusaków na miejscu wcześniejszego (niezachowanego) obiektu z epoki napoleońskiej. Szaniec Mewi powstał, by bronić ujścia Wisły, które w związku ze zmianami położenia brzegu Zatoki Gdańskiej odsunęło się od pełniącej dawniej tej rolę Twierdzy Wisłoujście. W l. 1811-13 Francuzi usypali bezpośrednio nad brzegiem morza okrągłą, ziemną redutę z baterią artyleryjską, połączoną z Twierdzą obwałowaną linią komunikacyjną. Dzieło to zostało poważnie zniszczone przez powódź na Wiśle w 1829 r. W latach 1844-46 Prusacy usypali nowe dzieło obronne w formie ziemnej pięciobocznej lunety otoczonej nawodnioną fosą, z murowaną reditą na planie krzyża. W latach 1874-76 Szaniec Mewi przebudowano na fort mieszczący baterię artylerii nadbrzeżnej, umieszczając na wale prawego czoła trzy stanowiska dla ciężkich armat gwintowanych kalibru 210 mm. Fort był otoczony wodną fosą z bramą i mostem zwodzonym od strony południowej. Do konstrukcji działobitni i schronów amunicyjnych zastosowano eksperymentalnie używany w tych czasach beton w miejsce dotychczas stosowanych stropów drewniano-ziemnych. W 1895 r. wskutek postępu sztuki fortyfikacyjnej fort uznano za przestarzały, działa zdemontowano i przeniesiono do fortu w Brzeźnie na terenie dzisiejszego parku brzeźnieńskiego. W 1912 r. Szaniec został zdemilitaryzowany i porzucony przez wojsko. W następnych latach wały i fosę zniwelowano, a na wolnym miejscu wzniesiono budynki warsztatów portowych. W okresie międzywojennym Mewi Szaniec służył przez kilka lat Polskiemu Klubowi Morskiemu. Podczas walk na Westerplatte w dniach 1-7 września 1939 r. z rejonu Szańca Mewiego wychodziły niemieckie natarcia w kierunku polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Po kapitulacji, szaniec stał się pierwszym tymczasowym obozem jenieckim wziętych do niewoli żołnierzy polskich. Do obecnych czasów w miarę dobrym stanie przetrwały: murowana z cegły redita krzyżowa, mur nasady z bramą, nad którą znajduje się kamienny zwornik z napisem "Erbaut 1846", a wyżej pozostałości metalowych liter tworzących napis "MOEWENSCHANZE", ceglana prochownia zachodnia, trzy betonowo-ceglane stanowiska armat kalibru 210 mm i schrony.                                                                             źródło: wikipedia.org