środa, 18 grudnia 2019

Walencja - Miasto Sztuki i Nauki (Hiszpania)

Miasto Sztuki i Nauki to kompleks zaprojektowany przez jednego z najbardziej znanych hiszpańskich architektów Santiago Calatrava przy współpracy Felixa Candela. Na całość kompleksu składają się: centrum kulturalne i rozrywkowe awangardowe budynki. Mieści się tu największe w Europie oceanarium, a także delfinarium, kino IMAX, restauracje i muzea. Całość obejmuje obszar 350 000 m². Centrum jest „miastem w mieście”.
źródło: wikipedia.org

wtorek, 3 grudnia 2019

Komorów - wieża ciśnień

Współczesna wieża ciśnień we wsi Komorów (woj. dolnośląskie, pow. oleśnickim, gmina Syców)

czwartek, 28 listopada 2019

Ruda Śląska - Elektrowna Halemba

Nieistniejąca już elektrownia węglowa w Rudzie Śląskiej, w dolinie rzeki Kłodnicy, w sąsiedztwie kopalni Halemba.
Początek budowy elektrowni to rok 1943, kiedy zaczęto wznosić zakład nakładem pracy więźniów obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Projektowany zakład miał dysponować mocą 75 MW i nosić nazwę Kraftwerk Godulla, lecz nie został ukończony.
Pierwszy blok energetyczny elektrowni, z planowanych czterech, oddano do użytku 12 października 1962 roku.
Od 2006 w rezerwie z ograniczoną działalnością, od 2012 w stanie likwidacji. W roku 2014 rozpoczęło się wyburzanie Elektrowni, które zakończyło się w roku 2015.
źródło: wikipedia.org

Pierwsze zdjęcie elektrowni zrobiłem w maju 2013, następne w 2014 gdy wyburzano zakład.

14.05.2013.

piątek, 15 listopada 2019

Linia kolejowa (Huta Zygmunt - Ruda Chebzie) + Linia 189 (Ruda Chebzie - Zabrze Biskupice)

Linia kolejowa z bocznicy Huty Zygmunt do Rudy Chebzie , plus dla zachowania ciągłości przejazdu składów linia 189 Ruda Chebzie - Zabrze Biskupice

piątek, 1 listopada 2019

Lwów - Polacy na cmentarzu Łyczakowskim (Ukraina)

Groby sławnych Polaków na cmentarzu Łyczakowskim
Zdjęcia z cmentarza Orląt Lwowskich znajdziecie TUTAJ

piątek, 25 października 2019

Lwów - Polskim śladem (Ukraina) (cz. 2)

Podczas drugiej mojej wizyty we Lwowie ponownie szukałem polskich śladów i akcentów związanych z przeszłością miasta, oto co udało mi się znaleźć.
TUTAJ kilka zdjęć z pierwszej wyprawy w 2018 r.

niedziela, 20 października 2019

Lwów - Filia Austriacko-Węgierskiego Banku (Ukraina)

Filia Austriacko-Węgierskiego Banku działała we Lwowie od 1878 r. W latach 1912-1913 architekt Michał Łużecki wzniósł nowy gmach Austriacko-Węgierskiego Banku przy ul. Mikiewicza 8 (obecnie ul. Listopadowego Czynu). Fasadę tego budynku upiększa rzeźbiarski fryz dłuta lwowskiego rzeźbiarza, profesora Szkoły Przemysłowej Juliusza Wojciecha Bełtowskiego (1852-1926) zawierający alegoryczne reliefy przedstawiające Przemysł, Handel, Rolnictwo, Górnictwo i Naukę. Po I wojnie światowej Austriacko-Węgierski Bank został zlikwidowany, a gmach w latach 1920-1939 był siedzibą Banku Polskiego.
źródło: lvivcenter.org


sobota, 19 października 2019

Lwów - Synagoga Jakuba Glanzera (Ukraina)

Synagoga została zbudowana w latach 1842-1844 dzięki funduszom zamożnego kupca Jakuba Glanzera i to od jego imienia wzięła się nazwa synagogi. Uczęszczali do niej tzw. chasydzi nowatorscy. W 1844 roku synagoga była drugą po Wielkiej Synagodze Miejskiej, która posiadała dwie kondygnacje krużganków. Obok niej stała zbudowana w 1840 roku jesziwa Talmud-Tora oraz mykwa. Podczas II wojny światowej, po wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa w 1941 roku, synagoga została zdewastowana i zamieniona na magazyn amunicji oraz stajnię dla koni.
Po zakończeniu wojny budynek synagogi został przeznaczony na salę gimnastyczną. W 1989 roku synagoga została zwrócona lwowskiej społeczności żydowskiej. Od tego czasu funkcjonuje w niej żydowskie centrum kulturalne im. Szolema Alejchema.
źródło: wikipedia.org


piątek, 18 października 2019

Lwów - Wieża ratuszowa (Ukraina)

Widok z wieży ratuszowej oraz zabytkowy mechanizm zegara.
TUTAJ wcześniejszy wpis o ratuszu.

czwartek, 17 października 2019

Lwów - Galicyjska Kasa Oszczędności (Ukraina)

Budynek GKO we Lwowie został wybudowany w latach 1889-1891 na miejscu dawnego Hotelu Angielskiego według projektu prof. Juliana Zachariewicza. Jest zwieńczony charakterystyczną kopułą z rzeźbą Leonarda Marconiego Oszczędność, mającą być alegorią postępu gospodarczego Galicji. Wnętrze budynku ozdobione jest dziełem J. Markowskiego Fortuna, reliefami z warsztatu Marconiego oraz wykonanymi w Innsbrucku witrażami zdobiącymi klatkę schodową. Ponadto dawna sala zebrań wyłożona jest dębową boazerią i ozdobiona płaskorzeźbionym fryzem St. Lewandowskiego Praca. W 1993, podczas remontu, na fasadzie byłego budynku GKO odkryto tablicę z napisem GALICYJSKA KASA OSZCZĘDNOŚCI. Obecnie dawny budynek GKO jest siedzibą Muzeum Etnografii i Przemysłu Artystycznego.
źródło: wikipedia.org

środa, 16 października 2019

Lwów - Kasyno Szlacheckie (Ukraina)

Kasyno dawniej zwane także: Narodowym, Ziemiańskim, Końskim, ponieważ bywali w nim bogaci ziemianie, hodowcy koni. Budynek wzniesiony w latach 1897-98 według wiedeńskiego biura projektowego Fellner & Helmer, jest uznawany za najpiękniejszą lwowską budowlę w stylu neobarokowym. Z zewnątrz zdobi ją piękna arkadowa loggia oraz dwie figury atlantów przy portalach wejściowych, wewnątrz na uwagę zasługują zabytkowe drewniane schody w holu głównym mający przeszklony sufit. Obecnie Dom Uczonych.


piątek, 11 października 2019

Żelazowa Wola - Dom urodzenia Fryderyka Chopina

Dom urodzenia Fryderyka Chopina to obecnie muzeum biograficzne w Żelazowej Woli, w skład którego wchodzi oficyna (tzw. dworek) oraz 7-hektarowy park krajobrazowy nad rzeką Utratą.

czwartek, 3 października 2019

piątek, 27 września 2019

Bielsko-Biała - Teatr Polski

Gmach Teatru Polskiego został wzniesiony w latach 1889–1890 według projektu wiedeńskiego architekta Emila von Förstera w stylu eklektycznym z przewagą neoklasycyzmu i neobaroku, z wykorzystaniem motywu rzymskiego łuku triumfalnego na fasadzie ozdobionej ponadto posągami Apolla oraz muz: Melpomeny i Talii.
Teatr w swoim kształcie, zgodnie z założeniem Förstera, przypomina Operę Wiedeńską i Teatr Narodowy w Budapeszcie. Do dziś zachowała się kurtyna z 1890 przedstawiająca Taniec Nimf, wykonana w pracowni Franciszka Rottonary.
W latach 1904–1905 nastąpiła przebudowa według projektu biura projektowego Fellner & Helmer w Wiedniu.
W kwietniu 2008 zakończył się generalny remont elewacji teatru, wraz z konserwacją wszystkich rzeźb, iluminacją, a także wymianą poszycia dachowego. Budynek zyskał również nową, obrotową scenę, klimatyzację i nowe oświetlenie, a piwnicę zaadaptowano na kawiarnię.
źródło: wikipedia.org


czwartek, 26 września 2019

Linia kolejowa 144 (Tarnowskie Góry – Opole Główne)

Linia kolejowa 144 (Tarnowskie Góry – Opole Główne) - Jedna z najstarszych linii kolejowych na Górnym Śląsku, otwarta w latach 1857-1858. Została zbudowana przez Opolsko-Tarnogórską Spółkę Kolejową (niem. Oppeln-Tarnowitzer Eisenbahn Gesellschaft) w celu obsługi znajdujących się nad Małą Panwią hut żelaza.
Od grudnia 2011 wraz z nowym rozkładem jazdy pociągów wstrzymano ruch pociągów osobowych na odcinku Tarnowskie Góry – Zawadzkie. Powodem jest wycofanie się województwa śląskiego z organizacji przewozów na tej linii, które decyzję tą uzasadnia niską frekwencją w pociągach.
źródło: wikipedia.org

piątek, 13 września 2019

Zabrze - ELZAB

W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa odwiedziłem zakład ELZAB, który obecnie specjalizuje się m.in. w projektowaniu, produkcji i dystrybucji kas i drukarek fiskalnych, urządzeń i systemów kasowych. Niestety na halach produkcyjnych nie można było robić zdjęć .

piątek, 23 sierpnia 2019

Mysłowice - Przewrócenie wieży szybu SAS KWK Mysłowice

W dniu wczorajszym 22.08.2019. stało się nieuniknione, wieża szybu SAS przeszła do historii. Niestety nieoczekiwanie przewróciła się w innym kierunku niż się spodziewałem.

sobota, 17 sierpnia 2019

Mysłowice - 100 rocznica wybuchu I Powstania Śląskiego

Upamiętnienie 100 rocznicy wybuchu I Powstania Śląski przed KWK Mysłowice

czwartek, 15 sierpnia 2019

poniedziałek, 22 lipca 2019

Linia kolejowa 307 (Namysłów-Kępno)

Linia kolejowa nr 307 – rozpoczynała swój bieg na stacji Namysłów, w województwie opolskim, natomiast jej koniec umiejscowiony był na stacji Kępno, w województwie wielkopolskim. Obecnie linia jest nieczynna, a tory jej zostały częściowo rozebrane.
  • 2 października 1911 roku – otwarcie odcinka Rychtal – Kępno,
  • 2 listopada 1912 roku – otwarcie odcinka Namysłów – Rychtal,
  • 1 stycznia 1920 roku – zamknięcie dla ruchu odcinka Bukowa Śląska – Rychtal,
  • 1 września 1939 roku – ponowne otwarcie dla ruchu odcinka Bukowa Śląska – Rychtal,
  • 1 października 1991 roku – zamknięcie linii dla ruchu osobowego,
  • 1 stycznia 1994 roku – zamknięcie linii dla ruchu towarowego,
  • Luty 2014 roku – PKP rozpoczyna rozbiórkę linii kolejowej.
W okresie międzywojennym, między stacjami Bukowa Śląska i Rychtal, przebiegała ówczesna granica polsko-niemiecka, stąd też w latach 1920-1939 odcinek linii między tymi stacjami był nieczynny. Ruch na całej linii został ponownie wznowiony przez Niemców, z początkiem wojny w 1939 roku. Według niektórych informacji ostatni pociąg na tej linii przejechał 6 marca 1992 roku. Przyczyną zawieszenia ruchu na linii, jak podano oficjalnie, była osłabiona konstrukcja stalowego wiaduktu na odcinku w pobliżu Namysłowa.
źródło: wikipedia.org , bazakolejowa.pl

środa, 10 lipca 2019

Katowice - Dżungla w mieście

Za murami jednej z katowickich kamienic kryje się kolorowe podwórko

poniedziałek, 1 lipca 2019

Kępno

Kępno - miasto w województwie wielkopolskim, nad Niesobem, siedziba powiatu kępińskiego. Kępno uzyskało lokację miejską przed 1283 rokiem.
Ślady osadnictwa na obecnych terenach Kępna sięgają epoki brązu.
Miejscowość pod zlatynizowaną nazwą Campno wymieniona jest w łacińskim dokumencie wydanym w Kępnie w 1282 roku sygnowanym przez króla polskiego Przemysła II.
Kępno było początkowo miastem królewskim. Własnością prywatną stało się w 1365, kiedy to król Kazimierz Wielki przekazał je w ręce Wierzbięty z Paniewic. Była to nagroda za pomoc udzieloną królowi w tłumieniu buntu Maćka Borkowica. Wraz z kolejnymi zmianami właścicieli Kępno stopniowo podupadało. Wiązało się to z rozwojem pobliskiej osady – Baranowa oraz licznymi walkami toczonymi w okolicy. W wyniku utraty rangi, Kępno straciło prawa miejskie.
Kępno rozkwitło ponownie w XVII w. Na przełomie lat 1660/1661 znów otrzymało prawa miejskie. Wraz z nimi nadano także herb. W herbie Kępna na niebieskim tle widnieje biały łabędź stojący na zielonej kępie.
Niemcy wkroczyli do Kępna 1 września 1939. Z relacji świadków wiadomo, że pierwszy samochód zwiadowczy wjechał na rynek około godziny 12.30. Kilka minut później pojawiły się oddziały wojskowe. W czasie II wojny światowej z miasta wysiedlono większość Polaków do Generalnego Gubernatorstwa, a w zamian sprowadzono Niemców w ramach akcji kolonizacyjnej Heim ins Reich.
Okupanci zrabowali między innymi dzwony kościelne. W styczniu 1945 do Kępna od strony Wieruszowa zbliżyły się wojska radzieckie, wypierając stopniowo oddziały niemieckie. Niemcy stawili niewielki opór w okolicy wsi Olszowa, jednak został on szybko przełamany i 21 stycznia 1945 miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną.
Na podstawie dekretu PKWN z 31 sierpnia 1944 zostały utworzone miejsca odosobnienia, więzienia i ośrodki pracy przymusowej dla „hitlerowskich zbrodniarzy oraz zdrajców narodu polskiego”.
Od 1945 następuje dalszy rozwój Kępna. Powstają nowe budowle, szkoły i zakłady przemysłowe. Wokół „starego miasta”, stanowiącego centrum, powstają nowe osiedla. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należy do woj. kaliskiego. Powiat kępiński przywrócono 1 stycznia 1999.
źródło: wikipedia.org

Kępno - Kościół św. Marcina

Kościół parafialny został wybudowany w latach 1911-1912 w stylu neobarokowym. Posiada nieliczne zabytki barokowe ze starego kościoła drewnianego – wśród nich najcenniejszy krucyfiks z około 1700 roku i portret trumienny na blasze Marcina Olszowskiego z około 1700 roku.
źródło: wikipedia.org

Kępno - Synagoga

Synagoga została zbudowana w latach 1815-1816 według projektu architektów z Brzegu, braci Fryderyka i Karola Schefflerów. Stanęła na miejscu starszej, drewnianej synagogi.Podczas II wojny światowej hitlerowcy doszczętnie zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny przez wiele lat stała opuszczona i popadała w ruinę. 16 maja 1973 roku uległa pożarowi, który dopełnił dzieła zniszczenia. W latach 1987-1991 synagoga została poddana kapitalnemu remontowi w celu późniejszego ulokowania w niej muzeum co się nie powiodło. Synagoga na mocy ustawy z 1997 roku o restytucji mienia żydowskiego została zwrócona Gminie Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu. Obecnie nieużytkowana, jest wystawiona na sprzedaż.
źródło: wikipedia.org

Kępno - wieża ciśnień

Wieżę wybudowano w 1904 r. dla miejskich wodociągów, swą funkcję pełniła do 1995 r.
W 2005 r. została odnowiona a w jej wnętrzu urządzono taras widokowy.

poniedziałek, 10 czerwca 2019

Katowice - Finał Industriady 2019

Kilka zdjęć z Muzeum Śląskiego gdzie przed wieża szybową dawnej KWK Katowice odbył się spektakl na zakończenie dziesiątej edycji Święta Zabytków Techniki.

piątek, 10 maja 2019

Linia kolejowa 355 (Ostrów Wielkopolski – Grabowno Wielkie)

Linia kolejowa nr 355 przebiega na terenie województwa wielkopolskiego i dolnośląskiego.
Pierwszy odcinek Ostrów Wielkopolski - Odolanów otworzono 10.10.1909 r.
W 1975 roku zelektryfikowano linię na całej długości. Obecnie prowadzony jest na niej ruch pasażerski i towarowy.
źródło: bazakolejowa.pl
  

poniedziałek, 22 kwietnia 2019

Tarnów

Tarnów to miasto leżące przy ujściu Białej do Dunajca, lokowane przez Spycimira herbu Leliwa, na podstawie dokumentu wystawionego przez kancelarię króla Władysława Łokietka z 7 marca 1330 roku.

Tarnów - Szlak tarnowskich Żydów

Szlak Tarnowskich Żydów to specjalnie oznakowana trasa miejska upamiętniająca ich historyczną obecność w Tarnowie przed II wojną światową.

Tarnów - Cmentarz wojenny nr 202

Nieczynny, austriacki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej. Cmentarz został utworzony w 1914 roku. W okresie międzywojennym o cmentarz nie dbano, zarastał trawą i niszczał. Podczas II wojny światowej armia niemiecka urządziła na cmentarzu stanowisko obrony przeciwlotniczej, niszcząc bramę wejściową. Po wojnie dokończono dzieło zniszczenia cmentarza i w połowie lat 60. XX wieku wywieziono z jego terenu pozostałe elementy wyposażenia i splantowano obszar nekropolii, nie ekshumując prochów poległych.
W 2011 roku Miasto rozpoczęło odtwarzanie cmentarza. Zrekonstruowano bramę i ogrodzenie od strony zachodniej oraz obelisk w centrum nekropolii. Na cmentarzu rodzina poległego podczas I wojny i pochowanego tutaj żołnierza, pochodzącego z Modrej na terenie dzisiejszej Słowacji postawiła niewielki krzyż. Umieszczono na nim tabliczkę z nazwiskami pochodzących z tego miasta żołnierzy, spoczywających w tym miejscu.
źródło wikipedia.org

Tarnów - Ruiny zamku z panoramą miasta

Zamek tarnowski zbudowany w latach 1328-1331, rezydencja właścicieli Tarnowa i centrum administracyjne dóbr tarnowskich. Ruiny jego położone są na zboczu (303 m n.p.m.) Góry św. Marcina.

piątek, 19 kwietnia 2019

Linia kolejowa 91 (Kraków Główny – Medyka)

Linia kolejowa nr 91 stanowi część paneuropejskiego szlaku E 30 łączącego Niemcy, Polskę i Ukrainę.
Linia 91 jest polskim odcinkiem dawnej Kolei Galicyjskiej im. Karola Ludwika, łączącej Kraków ze Lwowem. Pierwsze jednotorowe połączenie ukończono w latach 1856-1861. W 1892 roku kolej została znacjonalizowana przez władze Austro-Węgier i stała się częścią Cesarsko-Królewskich Kolei Państwowych. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 przeszła na własność Polskich Kolei Państwowych. Po II wojnie światowej odcinek na wschód od Medyki został przekuty na rozstaw szerokotorowy.
źródło: wikipedia.org 

wtorek, 26 marca 2019

Linia kolejowa 304 (Brzeg – Łagiewniki Dzierżoniowskie)

Linia kolejowa nr 304 łączy Brzeg i Łagiewniki Dzierżoniowskie. Trasa o długości 50,645 km położona jest w dwóch województwach, z czego większa część trasy przebiega w województwie dolnośląskim. We wrześniu 1910 roku nastąpiło otwarcie przewozów na całej linii. Ruch pasażerski odbywał się do 1 września 1989 roku, kiedy to zawieszono ruch na całej linii. W 1992 przestały jeździć pociągi towarowe na odcinku Głęboka – Małujowice. W 2005 roku linię Łagiewniki Dzierżoniowskie – Małujowice usunięto z ewidencji PKP PLK, co oznaczało zamknięcie linii dla ruchu towarowego.
źródło: wikipedia.org

środa, 20 marca 2019

Kondratowice - Pałac z XVIII w.

Kondratowice  wieś położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim.
Krótka historia pałacu.
Najstarsza część pałacu pochodzi z XVI w., powstała na miejscu dawnego, niewielkiego zamku. Około 1740r. rezydencję przebudowano w duchu baroku. Kolejna spora przebudowa, tym razem na eklektyczną mieszankę neoklasycyzmu i neorenesansu francuskiego, odbyła się w 1891r. Po II WŚ pałac przeszedł w ręce Państwowego Gospodarstwa Rolnego. W 1973r. budynek został wyremontowany, odnowiono wnętrza i dostawiono przybudówkę (obecnie rozebrana). Kolejny remont wykonano już współcześnie. Majątek w Kondratowicach wyjątkowo często zmieniał właścicieli, wśród nich znaleźli się m.in. książęta: legnicki i Habsburgowie. Od strony głównego podjazdu pałac otacza fosa. Nad wejściem głównym znajduje się niewielki portal, a nad nim balkon. Powyżej wznosi się eklektyczny, trójkątny szczyt z okulusem.
źródło: polskiezabytki.pl

sobota, 16 marca 2019

Lwów - Ratusz (Ukraina)

Ratusz we Lwowie został wzniesiony w latach 1827–1835 w stylu klasycystycznym według projektu Józefa Markla i Franciszka Treschera. 2 listopada 1848 roku, w wyniku bombardowania Lwowa przez Austriaków, ratusz spłonął. Odbudowa trwała rok, nieznacznie zmieniając pierwotny projekt. 25 września 1921 roku, w miejscu dwugłowego austriackiego orła zdjętego 3 maja 1919, na szczycie wieży ratusza odsłonięto polskiego Orła Białego.
źródło wikipedia.org

Lwów - Panorama z Kopca Unii Lubelskiej (Ukraina)

Kopiec Unii Lubelskiej na Wysokim Zamku, usypany z okazji 300. rocznicy zawarcia unii lubelskiej (1569). Ze szczytu (413 m n.p.m.) roztacza się widok na miasto i okolicę.

Lwów - Kościół św. Elżbiety (Ukraina)

Kościół św. Elżbiety we Lwowie to obecnie cerkiew pw. św. Olgi i Elżbiety. Świątynia położona, w najwyższym punkcie Śródmieścia. Zbudowany w latach 1904–1911 według projektu Teodora Talowskiego, określany jako „największa i zarazem najpiękniejsza świątynia lwowska ery nowożytnej” oraz „najwspanialszy zabytek architektury sakralnej epoki historyzmu na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej”.
Po 1945 roku kościół został zamieniony na magazyn żywności, popadł w ruinę, a jego wyposażenie uległo zniszczeniu.Ukraina odzyskując niepodległość w 1991 roku przekazała obiekt Kościołowi katolickiemu obrządku bizantyjsko-ukraińskiego, dodano też wezwanie św. Olgi do dotychczasowego wezwania św. Elżbiety.
źródło: wikipedia.org

Lwów - Katedra Św Jura (Ukraina)

Archikatedralny sobór św. Jura to cerkiew archidiecezji lwowskiej Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego – metropolii halickiej. Zbudowana w latach 1744-1772 w stylu rokokowym z fundacji biskupa ordynariusza greckokatolickiej diecezji lwowskiej Atanazego Szeptyckiego. Trzynawowa świątynia, łączy w bardzo oryginalny sposób sztukę rokokową z planem kościoła wschodniego. Stanowi, według niektórych opinii, najdoskonalsze dzieło europejskiego późnego baroku.
W 1998 sobór św. Jura razem ze Starym Miastem, Wysokim Zamkiem i Podzamczem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
źródło: wikipedia.org

Lwów - Katedra Ormiańska (Ukraina)

Katedra Ormiańska pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny to jedenden z najstarszych i najcenniejszych zabytkowych kościołów Lwowa, ufundowana przez Ormian w II połowie XIV wieku, będąca niemal od początku ośrodkiem biskupstwa ormiańskiego. Wielokrotnie przebudowywana i rozbudowywana, zachowała ślady architektoniczne ze wszystkich etapów swojej historii. Do 1945 roku świątynia była katedrą katolicką obrządku ormiańskiego pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP. Po II wojnie światowej, wraz z przyłączeniem Lwowa do ZSRR, wprowadzeniem ustroju komunistycznego i zmuszeniem Ormian do wyjazdu do Polski Ludowej katedra została zamknięta i przekazana na potrzeby Lwowskiej Galerii Obrazów jako magazyn. Funkcję tę pełniła do roku 2000. W latach 2000–2003 przekazana etapami ustanowionej w 1997 roku diecezji Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, obejmującej Ormian przybyłych na Ukrainę po II wojnie światowej. W latach 2006–2013 przeprowadzono w katedrze prace konserwatorskie. Część tych prac sfinansowała Rada Miejska Lwowa, a część Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich.
źródło: wikipedia.org

Lwów - Katedra Dominikańska (Ukraina)

Kościół Bożego Ciała i klasztor oo. dominikanów, a obecnie greckokatolicka cerkiew Najświętszej Eucharystii jest jednym z najwspanialszych barokowych zabytków Lwowa. Budowa obecnej świątynie miała miejsce w latach 1748-1764.
W latach 90. XX wieku kościół przekazano ukraińskiej cerkwi greckokatolickiej, natomiast w części zabudowań klasztornych Funkcjonuje jako Muzeum Historii Religii.

Lwów - Bazylinka Wniebowzięcia NMP (Ukraina)

Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest jednym z najstarszych kościołów Lwowa znajdujący się w narożniku lwowskiego rynku. Trójnawowy gmach w stylu gotyckim o długości 67 m i szerokości 23 m zbudowany na przełomie XIV i XV wieku według planów architekta miejskiego Piotra Stechera.
W roku 1910 katedra otrzymała od papieża Piusa X tytuł Bazyliki mniejszej. Po drugiej wojnie światowej z katedry zostali usunięci arcybiskupi lwowscy – powrócili tutaj dopiero w roku 1991. W latach 1999–2000, z okazji planowanej wizyty papieża Jana Pawła II, wnętrze katedry zostało poddane gruntownej restauracji przez polskich i ukraińskich konserwatorów zabytków. Przeprowadzono wówczas renowację prezbiterium, wielkiego ołtarza, zakrystii oraz kaplicy św. Józefa. 25 czerwca 2001 roku w czasie swojej pielgrzymki na Ukrainę wizytę w katedrze złożył papież Jan Paweł II, upamiętnia to tablica znajdująca się przed wejściem do katedry.
źródło: wikipedia.org

Lwów - Dworzec kolejowy (Ukraina)

Eklektyczny dworzec został wzniesiony w latach 1899–1904 według projektu Władysława Sadłowskiego. Stacja Lwów jest dworcem przelotowym, znajduje się na 3. paneuropejskim korytarzu transportowym łączącym Drezno z Kijowem przez Wrocław, Katowice i Kraków.

Krótka historia
Kolej dotarła do Lwowa dzięki budowie kolei galicyjskiej im. Karola Ludwika. 4 listopada 1861 r. oddano do użytku odcinek Przemyśl – Lwów, a 12 lipca 1869 r. Lwów – Brody.
W pierwszych latach istnienia kolei następował dynamiczny wzrost liczby pasażerów, od 200 tys. rocznie tuż po otwarciu do 1,5 mln rocznie pod koniec XIX wieku. W wyniku wzrastającego ruchu, zapadła decyzja o budowie nowego dworca w miejscu starego.
Dworzec został otwarty w sobotę 26 marca 1904 roku. W tym czasie ze Lwowa odjeżdżały 94 pociągi dziennie. Na dworcu funkcjonowały trzy poczekalnie wyposażone w bufety dla podróżnych. 20 czerwca 1915 r. dworzec podpaliły wycofujące się wojska Imperium Rosyjskiego. Następnie budynek został uszkodzony podczas obrony polskiej 1918-1919 w trakcie wojny polsko-ukraińskiej. Wówczas stanowił pierwszą polską placówkę obronną, zaś w związku z tym dworzec w 1922 został odznaczony Krzyżem Obrony Lwowa i w tym miejscu został wmurowany wizerunek tego odznaczenia.
1 września 1939 roku budynek dworca został zbombardowany przez Luftwaffe, w wyniku czego zniszczona została praktycznie cała szklana konstrukcja hali peronowej. Mimo to dworzec pozostał ważnym punktem polskiej obrony miasta. W 1940, pod okupacją sowiecką, zbudowano dworzec tymczasowy. Obiekty dworca ucierpiały ponownie w czerwcu 1941 roku. Pod okupacją niemiecką ruszyła odbudowa głównego budynku, którą ostatecznie zakończono w 1957 roku, pomimo tego, że istniały plany jego zburzenia i zastąpienia go nowym, zgodnym z duchem epoki. W efekcie zewnętrzny wygląd dworca przywrócono do stanu bliskiemu oryginałowi, a wnętrza wypełniono stalinowskim socrealizmem.
Lwowski dworzec jest obecnie najważniejszym punktem komunikacyjnym miasta. Aktualnie stacja odprawia około 1,2 mln pasażerów miesięcznie. Bezpośrednie połączenia łączą Lwów m.in. z Kijowem, Odessą, Charkowem, Wrocławiem i Warszawą.
źródło: wikipedia.org


poniedziałek, 11 marca 2019

Piekary Śląskie - KWK Andaluzia

Początki KWK Andaluzja sięgają 1903 roku, z połączenia pól górniczych Andalusien, Rest Phoenix, Rest Oppurg oraz Kronprinzess, które należały do Guidona Henckel von Donnersmarcka.
Zakład był budowany 1908–1912, a wydobycie rozpoczęto w 1911 roku.
W latach 1993–2003 kopalnia należał do Bytomskiej Spółki Węglowej SA.
W lutym 1999 roku zakład postawiono w stan likwidacji i został połączony przekopem z kopalnią Piekary.
W 2006 roku zapadła decyzja o likwidacji, wyburzono blisko 200 budynków kopalni.
W 2009 roku zniszczono wieżę szybu Reymont, w 2012 – wieżę szyby Sienkiewicz, a 10 marca 2014 roku została wyburzona wieża wyciągowa szybu Żeromski. Jedynym pozostałym szybem po kopalni Andaluzja jest szyb Dołki, wykorzystywany m.in. do transportu załogi kopalni Bobrek-Piekary.
źródło wikipedia.org

Pierwsza moja wizyta na Andaluzji była w grudniu 2013 roku, na której została jedynie wieża szybu Żeromski. Trzy miesiące później pomimo powszechnie znanej daty wysadzenia Żeromskiego niestety nie mogłem być na miejscu, czego bardzo żałuję do tej pory. Następnego dania pojechałem na miejsce aby zobaczyć jak wygląda krajobraz po rozbiórce.
Obecnie po głównym zakładzie KWK Andaluzja pozostały jedynie zdjęcia i wspomnienia.

sobota, 2 marca 2019

Warszawa - Mauzoleum Walki i Męczeństwa w dawnej siedzibie Gestapo na Szucha 25

Mauzoleum Walki i Męczeństwa w dawnej siedzibie Gestapo (ul. Szucha 25) jest jednym z najlepiej zachowanych miejsc niemieckiej nazistowskiej kaźni Polaków w Warszawie.
1 października 1939 roku część gmachu przy al. Szucha 25, w którym mieściło się Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, zajęły na kilka dni oddziały Wehrmachtu. 7 października budynek został oficjalnie przejęty przez niemiecką służbę bezpieczeństwa.
Drugie i trzecie piętro oraz część pokoi na parterze i pierwszym piętrze budynku zajmował największy departament hitlerowskiej policji Wydział IV Geheime Staatspolizei (Gestapo). W suterenie lewego skrzydła gmachu urządzono więzienie śledcze. Jedną z sal podzielono na 10 małych cel izolacyjnych, do których wstawiono żelazne łóżka. Powstały również 4 cele zbiorowe bez okien, w których więźniowie oczekiwali na przesłuchania. Do gmachu w alei Szucha przywożono więźniów z Pawiaka , innych więzień dystryktu warszawskiego oraz osoby dopiero co aresztowane. Aby wymusić zeznania osadzonych poddawano przesłuchiwaniom z zastosowaniem wymyślnych tortur – bicia (pałką, pejczem, gumą, żelaznymi drągami, kolbami pistoletów), kopania, szczucia psami, przypalania papierosami lub żelaznym prętem (szczególnie twarzy, pięt i jamy brzusznej), miażdżenia palców i genitaliów, wieszania na skutych z tyłu rękach (tzw. słupek), łamania kości, wybijania przednich zębów, uszkadzania gałek ocznych, duszenia maską przeciwgazową z uszkodzonym pochłaniaczem, drażnienia prądem elektrycznym, wlewania wody do nosa przy zakneblowanych ustach, zanurzania głowy więźnia w wiadrze z wodą i trzymanie jej tam aż do wystąpienia objawów uduszenia, wyrywania paznokci oraz wbijania pod nie stalowych igieł. W celu psychicznego złamania więźniów i skłonienia ich do zeznań torturowano na ich oczach ich najbliższych. Krzyki katowanych więźniów zagłuszano nastawionym na maksymalną głośność odbiornikiem radiowym Telefunken. Poddanym brutalnemu śledztwu mógł być każdy, nie chroniły przed nim ani wiek, płeć, ani stan zdrowia. Katowano nawet kobiety w zaawansowanej ciąży.
Skatowanych więźniów, którzy po przesłuchaniach nie mogli już poruszać się o własnych siłach, często wynoszono na noszach. Zdarzało się także, że ofiary były wleczone do więzienia w piwnicy za nogi, włosy lub pasek zaciśnięty na szyi. Zwłoki zamordowanych były najczęściej przekazywane do kostnicy miejskiej przy ul. Oczki.
O skali zadawanych cierpień świadczą m.in. licznie zachowane na ścianach cel napisy. Większość z nich została wydrapana w murze paznokciami, tylko nieliczne zostały napisane ołówkiem lub okruchem węgla. Dla dziesiątków więźniów przesłuchania na Szucha zakończyły się trwałym kalectwem, wielu zadręczono na śmierć. Metody prowadzenia śledztwa przez warszawskie Gestapo często prowadziły do samobójstw zatrzymanych.
Podczas powstania warszawskiego Niemcy dokonywali tutaj masowych egzekucji Polaków, których zwłoki następnie palono w okolicznych budynkach oraz na skwerze u zbiegu Alej Ujazdowskich i alei Szucha.
Trudno jest dokładnie ustalić liczbę ofiar gmachu w alei Szucha 25, większość dokumentów i akt Gestapo została bowiem spalona w 1944 roku w jednym z pokoi gmachu. Rozmiar popełnionej zbrodni, według powojennych ustaleń Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Warszawie z czerwca 1946 roku, obrazuje ilość prochów i kości ludzkich odnalezionych w piwnicach budynków przy al. Szucha, które ważyły ok. 5,5 tony.
Po zakończeniu II wojny światowej gmach przy al. Szucha 25 nie został zniszczony. Byli więźniowie i mieszkańcy Warszawy zaczęli traktować to miejsce jak cmentarz – paląc znicze i składając kwiaty. Podjęli również inicjatywę utworzenia w podziemiach budynku mauzoleum – miejsca pamięci narodowej.
Na mocy postanowień uchwały Rady Ministrów z 25 lipca 1946 roku pomieszczenia piwnic więzienia Gestapo przy al. Szucha 25 w Warszawie uznane zostały za miejsce martyrologii, świadectwo męki i bohaterstwa Polaków. Zdecydowano zachować areszt w stanie nienaruszonym i utworzyć w nim muzeum.
Mauzoleum Walki i Męczeństwa zostało otwarte 18 kwietnia 1952 roku.
Podczas tworzenia ekspozycji w podziemiach gmachu przy al. Szucha zachowano w stanie zbliżonym do pierwotnego, wraz z częścią oryginalnego wyposażenia, 4 cele zbiorowe, korytarze i 10 cel izolacyjnych. Na podstawie zeznań byłych więźniów odtworzono pokój dyżurującego gestapowca, w którym dokonywano doraźnych przesłuchań. W gablocie po prawej stronie można obejrzeć m.in. podręczne narzędzia tortur wykorzystywane przez Niemców, a po lewej – drewniany kozioł do bicia więźniów. Na biurku znajdują się rozłożone akta, pistolet oraz maszyna do pisania w której wałek wkręcony jest protokół z przesłuchania, obok stoi wieszak na którym wisi płaszcz, czapka oraz pas z kaburą pistoletu. Na ścianie umieszczono portret Adolfa Hitlera. W 2008 roku mauzoleum zostało zmodernizowane i unowocześnione. Zwiedzającym towarzyszy 5 projekcji multimedialnych, z których najbardziej poruszającą jest etiuda Wola przetrwania, pokazująca upadającego i podnoszącego się więźnia.
Na ścianie celi nr 6 odkryto również napis, często przytaczany w następnych latach w literaturze historycznej i patriotycznej:

Łatwo jest mówić o Polsce
Trudniej dla niej pracować
Jeszcze trudniej umrzeć 
A najtrudniej cierpieć.


piątek, 1 marca 2019

Warszawa - Muzeum Więzienia Pawiak

Pawiak to nieistniejące więzienie mieszczące się w gmachu wzniesionym w latach 1830–1835 pomiędzy ulicami Dzielną, Pawią i Więzienną. Od nazwy ulicy Pawiej pochodzi zwyczajowa nazwa więzienia. Od roku 1863 był więzieniem politycznym z oddziałami męskim i kobiecym. W latach zaborów więzieni tu byli członkowie Rządu Narodowego, powstańcy 1863 r., tysiące działaczy partii robotniczych, narodowych i ludowych. W czasie rewolucji 1905 roku Pawiak był, obok Cytadeli Warszawskiej, głównym więzieniem politycznym dla jej uczestników.
W latach 1939–1944 Pawiak był największym niemieckim więzieniem politycznym na terytorium okupowanej Polski. Według szacunków historyków od 2 października 1939 do 21 sierpnia 1944 przez Pawiak przeszło ok. 100 tys. osób, z czego ok. 37 tys. zostało zamordowanych, a ok. 60 tys. wywieziono w 95 transportach do obozów koncentracyjnych oraz innych miejsc odosobnienia. Pierwszych Polaków osadzano w Pawiaku od 2 października 1939. Byli to działacze polityczni i samorządowi, przedstawiciele kultury, przedsiębiorcy i członkowie różnych polskich organizacji. Aresztowania te przeprowadzano w ramach akcji represji na polskiej inteligencji tzw. Intelligenzaktion przeprowadzanej przez grupy operacyjne Einsatzgruppen działające w czasie kampanii wrześniowej w Polsce. W 1940 r. Pawiak stał się więzieniem śledczym Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa Dystryktu Warszawskiego a szczególnie jej Wydziału IV Tajnej Policji Państwowej – Gestapo
Egzekucje więźniów politycznych z Warszawy Niemcy przeprowadzali zazwyczaj w tajemnicy, w okolicach niedostępnych dla osób postronnych. Miejscami kaźni stały się m.in.: ogrody sejmowe przy ul. Wiejskiej; Las Kabacki; Szwedzkie Góry na terenie Bemowa; Las Sękociński koło Magdalenki; Lasy Chojnowskie koło Stefanowa; Laski, Wydmy Łuże i Wólka Węglowa na obrzeżach Kampinosu; a przede wszystkim – Palmiry
W 1942 załoga Pawiaka uczestniczyła w wielkiej akcji deportacyjnej mieszkańców getta do obozu zagłady w Treblince. Na terenie więzienia gromadzono część mienia po wywożonych Żydach, m.in. w dawnej kaplicy na oddziale męskim zorganizowano skład leków z aptek getta.
31 grudnia 1943 strażnik więzienny Wippenbeck powiesił w celi zbiegłego z obozu jenieckiego Stalag VIII B brytyjskiego lotnika Geofrey'a Hickmanna; jako przyczynę śmierci oficjalnie podano samobójstwo.
Masowe zbrodnie na Pawiaku w maju 1943 wstrząsnęły Warszawą. Na murach domów, tablicach ogłoszeniowych oraz chodnikach pojawiły się napisy „Pawiak pomścimy”. Od października 1943 r. w Warszawie odbywały się natomiast jawne egzekucje na ulicach miasta mające na celu zastraszenie mieszkańców stolicy. Na Pawiak przywożono wówczas masę ludzi złapanych w ulicznych łapankach i obławach. Egzekucje więźniów od 16 października 1943 r. do 15 lutego 1944 r. odbywały się codziennie, a nawet kilka razy w ciągu dnia. Nazwiska rozstrzelanych umieszczano na obwieszczeniach lub ogłaszano przez megafony uliczne.
Wynikiem współdziałania komórki więziennej na Pawiaku z wolnością były słynne akcje zapoczątkowane odbiciem 26 marca 1943 r. przez specjalny Oddział Grup Szturmowych Szarych Szeregów w akcji pod Arsenałem Jana Bytnara „Rudego” dowódcy Hufca „Południe” oraz 20 innych więźniów przewożonych z siedziby Gestapo w al. Szucha 25 na Pawiak.
Wobec zbliżającego się frontu, 23 lipca 1944 Niemcy rozpoczęli przygotowania do likwidacji więzienia20 sierpnia nastąpiła ewakuacja niemieckiej załogi więzienia, zaś 21 sierpnia 1944 Pawiak oraz sąsiadujące z więzieniem budynki zostały wysadzone w powietrze.
Po wojnie ocalał prawy słup bramy i wiąz szypułkowy, który rósł tuż obok niej po wewnętrznej stronie muru więziennego. Do drzewa tego rodziny pomordowanych przez Niemców więźniów mocowały tabliczki z ich nazwiskami. Wiąz jednak usechł w 2004 r., dlatego pracownicy Gliwickich Zakładów Urządzeń Technicznych (GZUT) wycięli go, zdjęli z niego formę i wykonali odlew brązowy, ustawiony na tym samym miejscu w 2005 roku.
Obecnie na terenie Pawiaka znajduje się Muzeum Więzienia Pawiak, działające jako oddział Muzeum Niepodległości. Budynek Muzeum wzniesiono na ocalałych fundamentach podziemnych kazamat VII i VIII oddziału więzienia wysadzonego przez Niemców w sierpniu 1944 roku. Wysokość oryginalnych ścian w zrekonstruowanych celach wynosi 1,1 – 1,5 m. Podczas budowy wykorzystano większość znalezionych w czasie odgruzowywania obiektu krat, zawiasów, zamków i okuć oraz zabezpieczono wydobyte z ruin dokumenty, elementy wyposażenia i przedmioty używane przez więźniów.
źródło: wikipedia.org

środa, 27 lutego 2019

Działoszyce - ruiny synagogi

Synagoga została zbudowana w 1852 roku na miejscu poprzedniej drewnianej bożnicy. Przebudowana w latach 1880–1904. W przybudówkach mieściły się biblioteka, mykwa oraz dom rabina. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Po wojnie w budynku synagogi znajdował się dom dziecka oraz skład opałowy.
źródło wikipedia.org

poniedziałek, 18 lutego 2019

Linia kolejowa 68 (Lublin-Przeworsk)

Linia kolejowa 68 Lublin-Przeworsk - to linia o długości 177,172 km w południowo-wschodniej Polsce na terenie woj. lubelskiego i podkarpackiego.
W roku 1886 otwarta została linia kolejowa łącząca Dębicę z leżącym na północy Galicji miasteczkiem Rozwadów (obecnie dzielnica Stalowej Woli), w którym mieściła się stacja końcowa. Linia ta miała znaczenie strategiczne, gdyż pozwalała szybko dotrzeć do najbardziej wysuniętych na północ części Austro-Węgier.
Pod koniec XIX wieku rozpoczęto budowę jednotorowej linii kolejowej z Rozwadowa do Przeworska wzdłuż rzeki San. Wydawana ówcześnie gazeta Głos rzeszowski w numerze 2 (1900) podaje, że jej otwarcie miało miejsce 14 stycznia 1900 roku. Miały znajdować się na niej następujące stacje: Przeworsk, Grodzisko, Leżajsk, Sarzyny, Łętownia, Rudnik, Nisko.
Odcinek między Rozwadowem a Lublinem otwarty został przez Rosjan pod koniec roku 1914 dla poprawy zaopatrzenia frontu. Był on jednotorowy i bardzo kręty, gdyż poprowadzono go po granicy działu wód, aby uniknąć przemieszczania się mas ziemnych. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w latach 20. XX wieku przeprowadzono prostowanie linii pomiędzy Niedrzwicą Kościelną, a Pułankowicami. W czasie wojny Niemcy przystąpili do rozbudowy infrastruktury linii. W 1942 roku na odcinku z Rozwadowa do Przeworska dobudowano drugi tor. W wyniku zniszczenia w 1944 mostu nad Wisłokiem, tor 1 został on zdemontowany na szlaku Grodzisko Dolne – Przeworsk, a pamiątką po tym jest długie żeberko wyciągowe na stacji w Grodzisku.
 W roku 1976 przystąpiono do budowy drugiego toru oraz elektryfikacji odcinka ze stacji Lublin Główny do stacji Lublin Zemborzyce. Powodem była chęć przeniesienia części manewrów z zatłoczonej lubelskiej stacji oraz budowy kolei aglomeracyjnej, aby umożliwić dojazd do popularnego wśród turystów Zalewu Zemborzyckiego. W latach 2017-2018 zelektryfikowany został odcinek Lublin Zemborzyce-Kraśnik. Podkarpacki odcinek elektryfikowany był w latach 1988‒1989, poczynając od strony Przeworska. W Rozwadowie zostały wykonane słupy trakcyjne na wylocie w kierunku Kraśnika/Lublina, lecz nigdy nie zostały one wykorzystane. 
źródło: wikipedia.org

niedziela, 17 lutego 2019

Kraśnik

Kraśnik leży w województwie lubelskim z prawami miejskimi nadanymi w latach 1377–1878 i od 1919 r.
Miasto jest położony przy dawnym szlaku prowadzącym ze Śląska i Gór Świętokrzyskich do Włodzimierza i Kijowa. W drugiej połowie XIV wieku należało do Gorajskich. Od 1558 r. właścicielami miasta byli książęta Olelkowicze-Słuccy, a później Radziwiłłowie. W 1604 r. miasto kupił hetman wielki koronny Jan Zamoyski, włączając je do Ordynacji Zamojskiej, w skład której wchodziło do 1866 r. Miasto wielokrotnie niszczyły pożary, z których największy wzniecili Szwedzi w 1657 r. W 1813 r. spłonęło 3/4 zabudowy i ratusz.
W 1914 i 1915 r. w okolicach miasta miały miejsce ciężkie walki austriacko-rosyjskie (bitwa pod Kraśnikiem). Dla poprawy zaopatrzenia frontu Rosjanie zbudowali linię kolejową Lublin – Rozwadów, którą oddano do użytku w dniu 31 grudnia 1914 r. Po odzyskaniu niepodległości Kraśnik na nowo otrzymał prawa miejskie.
W latach 1937–1938, w ramach tworzenia Centralnego Okręgu Przemysłowego, na północ od miasta w lesie Budzyń wzniesiono zakład zbrojeniowy. Miał on wytwarzać amunicję artyleryjską, ruszyła jednak tylko produkcja zapalników. Zakład przejęli Niemcy, produkowano tu części do samolotu Heinkel.
Herb Kraśnika - przedstawia on trzy kopie barwy złotej, z których środkowa skierowana jest grotem w dół. Herb nawiązuje do dawnej przynależności miasta do Ordynacji Zamojskiej (herb Jelita był herbem rodu Zamoyskich).
Herb w obecnym kształcie został ustanowiony przez Radę Miasta 23 maja 2013 r.
źródło:wikipedia.org

Poniżej zdjęcia z krótkiego spaceru po Kraśniku

Kraśnik - Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kraśniku jest częścią dawnego zespołu klasztornego kanoników laterańskich. Została wybudowana około 1469 roku w stylu późnogotyckim. W latach 1527–1541 została przebudowana w stylu późnogotycko-renesansowym.
źródło: wikipedia.org

Kraśnik - wieża ciśnień

Wieżą ciśnień przy stacji kolejowej